Μπουρνοβαλιό

Γράφει ο Παναγιώτης Κουνάδης (2010, 4: 30) για την ηχογράφηση : «Πρόκειται για την "αμερικανική" εκδοχή, από τη Μαρίκα Παπαγκίκα, του τραγουδιού "Μπουρνοβαλιός μανές", ενός από τους πέντε αγαπημένους αμανέδες των Σμυρνιωτών, με πολλές εμφανίσεις στη δισκογραφία. Οι άλλοι τέσσερις ήταν: "Τζιβαέρι", "Ταμπαχανιώτικος", "Ανταμαμάν" ή "Γαλατά" και "Σμυρναίικο μινόρε".
Ο Γιώργος Κατσαρός (Θεολογίτης), στην Αμερική, μετέφερε τη μελωδία αυτή δημιουργώντας το τραγούδι "Και γιατί δεν μας το λες", που μιλάει για τον έρωτα, τον χωρισμό και την ξενιτιά. Με τους ίδιους στίχους το ηχογράφησε και στην Ελλάδα ο Γιώργος Νοδέος.
Το χωριό Μπουρνόβας βρίσκεται έξω από την Σμύρνη και ο Σωκράτης Προκοπίου περιγράφει:

Ω να ο Μπουρνόβας, το χωριό με τσοι καλές κυράδες
με τα νερά τα κρούσταλλα, τσι πλούσιες πρασινάδες
την ξακουστή χαβούζα του που ό,τι κι αν θες σερβίρει
και με το περιβόητο τ’ Αυγούστου πανηγύρι

Οι αναφορές συνεχίζονται από τον Σ. Προκοπίου και σε άλλα σημεία του βιβλίου του "Σεργιάνι στην παλιά Σμύρνη" αλλά και από την Στέλλα Επιφανίου-Πετράκη στα "Λαογραφικά της Σμύρνης". Επίσης από τον Λαίλιο Καρακάση στα "Τραγούδια και χοροί της Σμύρνης" και τον Σύλβιο (Ανδρέας Παπαδόπουλος) στο "Ημερολόγιο του Σκόκου", το 1914.
Το πρώτο δίστιχο το συναντάμε και στο τραγούδι "Βαρύτερα απ’ τα σίδερα", το οποίο έχει όμως διαφορετική μελωδία (Εστουδιαντίνα Ζουναράκη – Πέτρος Ζουναράκης, δίσκος Concert Record Gramophone GC-14501, Κωνσταντινούπολη 20/09/1912).
Παραλλαγή του επίσης χρησιμοποίησε και ο Κρητικός Στέλιος Φουσταλιεράκης στο τραγούδι "Όσο βαρούν τα σίδερα"».

Στην ελληνική ιστορική δισκογραφία ηχογραφήθηκε αρκετές φορές, σε διάφορες παραλλαγές και με διαφορετικούς στίχους. Ενδεικτικά:

- Αντ. Κανδρής, "Με την αδιαφορίαν σου" (Ο Απόλλων A-204, Αθήνα 1908)
- Γ. Τσανάκας, "Βουρνοβαλιός μανές" (Odeon 54733, πιθανώς Θεσσαλονίκη 1909)
- Λευτέρης (Μενεμενλής), "Μανέ Μπουρνοβαλιά" (Favorite 1-55019, Κωνσταντινούπολη 10 Φεβρουαρίου 1911)
- Μαρίκα Παπαγκίκα, "Μπουρνοβαλιό" (Columbia 56061-F, Νέα Υόρκη, Απρίλιος 1927, η παρούσα ηχογράφηση)
- Λεωνίδας Σμυρνιός, "Η χήρα" (Victor CVE 38450 - 68808-B, Νέα Υόρκη, 11 Απριλίου 1927)
- Γιώργος Κατσαρός (Θεολογίτης), "Και γιατί δεν μας το λες" (Victor V-59065-B, ανατυπώσεις: RCA Victor 38-3067 και Orthophonic S-685-B, Κάμντεν, Νέα Υερσέη, ΗΠΑ, 18 Μαΐου 1928)
- Κώστας Καρίπης, "Μπουρνοβαλιά μανές" (Odeon GA-1268 /A 190131 b & ανατύπωση Columbia USA G-7057-F, Αθήνα 1928)
- Αντώνης Νταλγκάς, "Μανές Μπουρνοβαλιός" (His Master's Voice AO 223, Αθήνα 1928)
- Βαγγέλης Σωφρονίου, "Μπουρνοβαλιά" (Columbia England 18059, Αθήνα 1929)
- Γιώργος Νοδέος, "Μα γιατί δεν μας το λες" (Odeon GA 1420, Αθήνα 1928 ή 1929)

Δημιουργός (Συνθέτης):
Στιχουργός:
Άγνωστος
Τραγουδιστές:
Παπαγκίκα Μαρίκα
Ορχήστρα-Εκτελεστές:
[Βιολί (Ζούμπας Αλέξης), τσέλο (Σιφνιός Μάρκος), Παπαγκίκας Κώστας (τσίμπαλο)]
Χρονολογία ηχογράφησης:
04/1927
Τόπος ηχογράφησης:
Νέα Υόρκη
Γλώσσα/ες:
Ελληνικά
Εκδότης:
Columbia USA
Αριθμός καταλόγου:
56061-F
Αριθμός μήτρας:
W-205568
Διάρκεια:
3:46
Θέση τεκμηρίου:
Δισκοθήκη Αρχείου Κουνάδη
Φυσική περιγραφή:
Δίσκος 12'' (30 εκατοστών)
Προέλευση:
Αρχείο Κουνάδη
Αναγνωριστικό:
Col_56061_Bournovalio
Άδεια χρήσης:
cc
Παραπομπή:
Αρχείο Κουνάδη, "Μπουρνοβαλιό", 2019, https://vmrebetiko.gr/item?id=4060

Γράφει ο Παναγιώτης Κουνάδης (2010, 4: 30) για την ηχογράφηση : «Πρόκειται για την "αμερικανική" εκδοχή, από τη Μαρίκα Παπαγκίκα, του τραγουδιού "Μπουρνοβαλιός μανές", ενός από τους πέντε αγαπημένους αμανέδες των Σμυρνιωτών, με πολλές εμφανίσεις στη δισκογραφία. Οι άλλοι τέσσερις ήταν: "Τζιβαέρι", "Ταμπαχανιώτικος", "Ανταμαμάν" ή "Γαλατά" και "Σμυρναίικο μινόρε".
Ο Γιώργος Κατσαρός (Θεολογίτης), στην Αμερική, μετέφερε τη μελωδία αυτή δημιουργώντας το τραγούδι "Και γιατί δεν μας το λες", που μιλάει για τον έρωτα, τον χωρισμό και την ξενιτιά. Με τους ίδιους στίχους το ηχογράφησε και στην Ελλάδα ο Γιώργος Νοδέος.
Το χωριό Μπουρνόβας βρίσκεται έξω από την Σμύρνη και ο Σωκράτης Προκοπίου περιγράφει:

Ω να ο Μπουρνόβας, το χωριό με τσοι καλές κυράδες
με τα νερά τα κρούσταλλα, τσι πλούσιες πρασινάδες
την ξακουστή χαβούζα του που ό,τι κι αν θες σερβίρει
και με το περιβόητο τ’ Αυγούστου πανηγύρι

Οι αναφορές συνεχίζονται από τον Σ. Προκοπίου και σε άλλα σημεία του βιβλίου του "Σεργιάνι στην παλιά Σμύρνη" αλλά και από την Στέλλα Επιφανίου-Πετράκη στα "Λαογραφικά της Σμύρνης". Επίσης από τον Λαίλιο Καρακάση στα "Τραγούδια και χοροί της Σμύρνης" και τον Σύλβιο (Ανδρέας Παπαδόπουλος) στο "Ημερολόγιο του Σκόκου", το 1914.
Το πρώτο δίστιχο το συναντάμε και στο τραγούδι "Βαρύτερα απ’ τα σίδερα", το οποίο έχει όμως διαφορετική μελωδία (Εστουδιαντίνα Ζουναράκη – Πέτρος Ζουναράκης, δίσκος Concert Record Gramophone GC-14501, Κωνσταντινούπολη 20/09/1912).
Παραλλαγή του επίσης χρησιμοποίησε και ο Κρητικός Στέλιος Φουσταλιεράκης στο τραγούδι "Όσο βαρούν τα σίδερα"».

Στην ελληνική ιστορική δισκογραφία ηχογραφήθηκε αρκετές φορές, σε διάφορες παραλλαγές και με διαφορετικούς στίχους. Ενδεικτικά:

- Αντ. Κανδρής, "Με την αδιαφορίαν σου" (Ο Απόλλων A-204, Αθήνα 1908)
- Γ. Τσανάκας, "Βουρνοβαλιός μανές" (Odeon 54733, πιθανώς Θεσσαλονίκη 1909)
- Λευτέρης (Μενεμενλής), "Μανέ Μπουρνοβαλιά" (Favorite 1-55019, Κωνσταντινούπολη 10 Φεβρουαρίου 1911)
- Μαρίκα Παπαγκίκα, "Μπουρνοβαλιό" (Columbia 56061-F, Νέα Υόρκη, Απρίλιος 1927, η παρούσα ηχογράφηση)
- Λεωνίδας Σμυρνιός, "Η χήρα" (Victor CVE 38450 - 68808-B, Νέα Υόρκη, 11 Απριλίου 1927)
- Γιώργος Κατσαρός (Θεολογίτης), "Και γιατί δεν μας το λες" (Victor V-59065-B, ανατυπώσεις: RCA Victor 38-3067 και Orthophonic S-685-B, Κάμντεν, Νέα Υερσέη, ΗΠΑ, 18 Μαΐου 1928)
- Κώστας Καρίπης, "Μπουρνοβαλιά μανές" (Odeon GA-1268 /A 190131 b & ανατύπωση Columbia USA G-7057-F, Αθήνα 1928)
- Αντώνης Νταλγκάς, "Μανές Μπουρνοβαλιός" (His Master's Voice AO 223, Αθήνα 1928)
- Βαγγέλης Σωφρονίου, "Μπουρνοβαλιά" (Columbia England 18059, Αθήνα 1929)
- Γιώργος Νοδέος, "Μα γιατί δεν μας το λες" (Odeon GA 1420, Αθήνα 1928 ή 1929)

Δημιουργός (Συνθέτης):
Στιχουργός:
Άγνωστος
Τραγουδιστές:
Παπαγκίκα Μαρίκα
Ορχήστρα-Εκτελεστές:
[Βιολί (Ζούμπας Αλέξης), τσέλο (Σιφνιός Μάρκος), Παπαγκίκας Κώστας (τσίμπαλο)]
Χρονολογία ηχογράφησης:
04/1927
Τόπος ηχογράφησης:
Νέα Υόρκη
Γλώσσα/ες:
Ελληνικά
Εκδότης:
Columbia USA
Αριθμός καταλόγου:
56061-F
Αριθμός μήτρας:
W-205568
Διάρκεια:
3:46
Θέση τεκμηρίου:
Δισκοθήκη Αρχείου Κουνάδη
Φυσική περιγραφή:
Δίσκος 12'' (30 εκατοστών)
Προέλευση:
Αρχείο Κουνάδη
Αναγνωριστικό:
Col_56061_Bournovalio
Άδεια χρήσης:
cc
Παραπομπή:
Αρχείο Κουνάδη, "Μπουρνοβαλιό", 2019, https://vmrebetiko.gr/item?id=4060

Σχετικά τεκμήρια

Δείτε επίσης