Για τα "καφέ αμάν" αναφέρει ο Παναγιώτης Κουνάδης (2010, 5: 8-9):
«Την περίοδο αυτή [τις τελευταίες δεκαετίας του 19ου αιώνα] αρχίζουν να περιοδεύουν στις πόλεις της απελευθερωμένης Ελλάδας οι περίφημες εξ Ανατολών κομπανίες των μουσικών της Σμύρνης και της Πόλης. Αποτέλεσμα η μεγάλη αποδοχή και αγάπη των λαϊκών στρωμάτων της Αθήνας και του Πειραιά προς τα τραγούδια ανατολίτικου ύφους και τον αμανέ γενικότερα, γεγονός που, όπως είδαμε, είχε καταγράψει και ο Θ. Συναδινός.
Δεν γνωρίζουμε πότε ακριβώς εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στην Αθήνα αυτές οι ομάδες μουσικών. Από την εξαντλητική έρευνα του Θ. Χατζηπανταζή φαίνεται ότι η πρώτη μαρτυρία, η οποία κατεγράφη σε εφημερίδα, ήταν το 1873. Εκεί επισημαίνεται η λειτουργία του πρώτου ψυχαγωγικού χώρου αυτού του είδους, ο οποίος ονομάζεται καφέ σαντούρ. Θα ακολουθήσουν τα επόμενα χρόνια οι ονομασίες καφέ αμάν, καφωδεία, ωδικά καφενεία.
Το πρώτο αυτό καφέ σαντούρ ήταν στην Ιερά οδό, κοντά στην εκκλησία της Αγίας Τριάδας, όχι μακριά δηλαδή από το Πράσινο Δεντρί των Βαυαρών. Την επόμενη χρονιά καταγράφονται και τα ονόματα των μουσικών που εμφανίζονται στον ίδιο χώρο, ο οποίος πλέον ονομάζεται Πανανθών. Το μουσικό σχήμα αποτελούσαν δύο βιολιστές, ένας λαουτιέρης και ένας σαντουριέρης. Αν και λιγοστές οι αναφορές των εφημερίδων της εποχής τα επόμενα χρόνια, επισήμαιναν όμως τα παριλίσια κέντρα όπως: το Άντρο των Νυμφών, ο Κήπος των Μουσών, ο Παράδεισος κ.ά. Στα μέσα της δεκαετίας του 1880 το φαινόμενο αυτό παίρνει ευρείες διαστάσεις και ως τα τέλη του αιώνα υπάρχει πλήρης επικράτηση αυτού του είδους ψυχαγωγίας στις λαϊκές τάξεις της Αθήνας και του Πειραιά.
Βέβαια από τότε όσοι πίστευαν στον προσανατολισμό της Ελλάδας προς τη Δύση και στον εξευρωπαϊσμό της ελληνικής μουσικής, όπως ο σμυρνιός λόγιος Ιωάννης-Ισίδωρος Σκυλίτσης και ο Κωνσταντινουπολίτης Αλέξανδρος Κατακουζηνός, διευθυντής του Ωδείου Αθηνών, εξέφρασαν με ιδιαίτερα επιχειρήματα την αντίθεσή τους. Ήθελαν, καταγόμενοι και οι ίδιοι από τις αλύτρωτες πατρίδες, να κόψουν κάθε δεσμό με το "βαρβαρικό" παρελθόν των 400 χρόνων σκλαβιάς.
Απέναντι σε αυτές τις απόψεις τέθηκαν μερικοί από τους σημαντικότερους λογίους της εποχής, όπως ο Νικόλαος Πολίτης και ο κύκλος του, ο Άγγελος Βλάχος μέσα από την "Εστία", οι Κωνσταντινουπολίτες Βλάσης Γαβριηλίδης και Κλεάνθης Τριαντάφυλλος, μέσα από τα περιοδικά "Ραμπαγάς" και "Μη χάνεσαι", και ο Ιωάννης Καμπούρογλου με τη "Νέα Εφημερίδα".
Ήταν συχνές και εγκωμιαστικές οι παρουσιάσεις τους για τα μουσικά δρώμενα στα καφέ αμάν τα χρόνια εκείνα. Ενισχύονταν μάλιστα από τις γνώσεις τους για την αξία της ανατολίτικης μουσικής παράδοσης. Σε αυτούς θα προστεθούν με τη σειρά τους και άλλα επιφανή πρόσωπα, όπως ο Κωστής Παλαμάς και ο Γεώργιος Δροσίνης».