Στις αρχές του 20ού αιώνα η Ευρώπη βρίσκεται σε ειρήνη και ευημερία. Η «Ωραία Εποχή» είναι απόρροια προηγούμενων σημαντικών ιστορικών γεγονότων και εξελίξεων. Τα δίκτυα που δημιουργούνται και εξελίσσονται διακινούν ανθρώπους και τα προϊόντα τους, υλικά και άυλα. Μέσα σε αυτόν τον πολυεπίπεδο κόσμο εφευρίσκεται η ηχογράφηση και η αναπαραγωγή του ήχου. Οι πρώτες δισκογραφικές εταιρείες στέλνουν κινητά συνεργεία κυριολεκτικά σε όλη την οικουμένη, για να ηχογραφήσουν τοπικούς μουσικούς. Το εύρος του ρεπερτορίου είναι ατελείωτο. Η κοσμοπολίτικη συνθήκη μεγάλων αστικών κέντρων ευνοεί τους πολυστυλισμούς και τις πολυμορφικότητες. Αποικιοκρατία, επαναστάσεις, συρράξεις, προσφυγικά ρεύματα∙ το θέατρο, ο κινηματογράφος, το ραδιόφωνο, η φωτογράφιση, οι περιοδείες από ορχήστρες, αλλά και οι κυκλοφορίες στους πάσης φύσεως εμπορικούς διαύλους, μέσα σε έναν κόσμο που εξελίσσεται δυναμικά και ανισότροπα, διαμορφώνουν ένα σύνθετο πλέγμα από «κέντρα» και «περιφέρειες» σε εναλλασσόμενους ρόλους, που θέτουν τα μουσικά ιδιώματα σε κίνηση, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Τα δίκτυα μέσα στα οποία συμμετέχουν οι ελληνόφωνες μουσικές, συνομιλώντας διαρκώς με τους συνένοικούς τους, είναι μεγαλειώδη. Η δισκογραφία έχει ήδη προσφέρει σημαντικά εργαλεία στην κατανόηση των σχέσεων που αναπτύχθηκαν μεταξύ των «εθνικών» ρεπερτορίων. Αποτέλεσμα της εν εξελίξει έρευνας είναι ο «Κοσμοπολιτισμός στην Ελληνική Ιστορική Δισκογραφία».

Όπως προκύπτει από την παρτιτούρα που εκδόθηκε στην Αθήνα από τον Γεώργιο Φέξη με τίτλο "Άσμα ντιστεγκέ. Με βουαλά α ντε και ντε ξεύγω καλά τ' αμπέ-σε-ντε" και αριθμό 746 (βλ. εδώ και οπισθόφυλλο παρτιτούρας με τον κατάλογο των εκδόσεων Φέξη εδώ), το τραγούδι προέρχεται από την επιθεώρηση «Εδώ κ' εκεί», σε κείμενο των Πολύβιου Δημητρακόπουλου - Γεωργίου Τσοκόπουλου και μουσική (κυρίως διασκευές ξένων τραγουδιών) του Αλέξανδρου Κυπαρίσση. Η επιθεώρηση ανέβηκε την 1η Αυγούστου 1905 από τον θίασο Παντόπουλου, στο θέατρο Παντόπουλου που βρισκόταν στο Σύνταγμα.

Στίχοι του τραγουδιού με μικρές διαφοροποιήσεις καταγράφονται στο άρθρο του Ανδρ. Σταυρόπουλου "Οι τύποι της ζωής", το οποίο δημοσιεύτηκε στο λογοτεχνικό περιοδικό "Μαθητικά γράμματα" (Αθήνα, 15 Ιουλίου 1943, τεύχος 1, σελ. 7 & 14):

"Μι βουαλά
α ντε κε ντε
ξεύγω καλά τ' αμπέ σε ντε
λέω το ρο ως είδος γο
και το νερό νεγό νεγό
κελ εποχή πως με τυγάν
στην εξοχή στα γεστωγάν
τγώγω πολύ και βεγεσέ
ακέλ ζολί λα λαγκ φρανσέ
ξεύγεις μοΐ μιλούσα πρωτ'
λε πατουά Λιδωρικιότ'
φογούσα γουχ-στγαβά κουτσά
γουγνοτσαγούχ βλαχοσκαλτσά
κι ήμουν κοσόν να σας χαγώ
και σαν καλσόν είχα και γω
στις φανελλές και στο βγακί
ψείρες πολλές κομ λα κουκί."

Όπως αναφέρει η Αικατερίνη Διακουμοπούλου (2009: 408), ο Γουίλλιαμ Μοζάρης συμμετείχε στην επιθεώρηση "Λίγ' απ' όλα" που παρουσιάστηκε από τον θίασο Βρυσούλας Παντοπούλου στο Maxine Elliot's Theatre της Νέας Υόρκης στις 29 Ιανουαρίου 1933. Στην ελληνική εφημερίδα της Νέας Υόρκης "Εθνικός Κήρυξ" (26.01.1933, σελ. 5), απ' όπου προέρχεται και η παραπάνω πληροφορία, αναφέρεται ως "ο λαϊκός κανταδόρος και κιθαριστής κ. William Mozaris.

Εμφανίστηκε, επίσης, σύμφωνα με διαφημιστική καταχώρηση στην ελληνική εφημερίδα της Νέας Υόρκης "Εθνικός Κήρυξ" (29.3.1933, σελ. 5), και στην οπερέτα "Τα κορίτσια της Αθήνας", η οποία παρουσιάστηκε, μετά από αναβολή, στις 2.4.1933 στο Lyric Theatre από τον θίασο της "Ελληνικής Μουσικής Σκηνής".

Ένα ακόμα από τα ελάχιστα στοιχεία που γνωρίζουμε για τον William Mozaris αφορά τις εμφανίσεις του, μαζί με τους Athenian Serenaders κάθε Σαββατοκύριακο από τις 12.11.1932, στο εστιατόριο "Μινέρβα" στην West 57th Street της Νέας Υόρκης (εφ. "Εθνικός Κήρυξ", 12.11.1932, σελ. 5).

Ο σκοπός, ο οποίος πιθανότατα προέρχεται από το γαλλικό ρεπερτόριο, εντοπίζεται και στη ρωσική ιστορική δισκογραφία. Συγκεκριμένα το 1903 η Minna Merci (Минна Мерси), ψευδώνυμο της Wilhelmina Kulganek (Вильгельмина Иосифовна Кульганек), ηχογραφεί στη Μόσχα το τραγούδι "Five Turks" (Туров пять.) για τη Zonophone (1586z - X-63628).

Στην Αμερική, όπου πραγματοποιήθηκε η παρούσα ηχογράφηση, τα «εθνικά» ρεπερτόρια ζουν μια νέα, παράλληλη ζωή. Αυτή η κατάσταση δεν είναι στατική και, εν πολλοίς, οικοδομείται από την δισκογραφία, η οποία μεριμνά και «κουρδίζει» τις επάλληλες σχέσεις που έχουν αναπτυχθεί ήδη στον παλαιό κόσμο. Τα ρεπερτόρια επικοινωνούν ξανά μεταξύ τους, μια γνώριμη και ήδη δυναμική συνθήκη στην Ευρώπη.

Έρευνα και κείμενο: Λεονάρδος Κουνάδης και Νίκος Ορδουλίδης