Αναφέρει ο Γιάννης Παπαγεωργίου στη διπλωματική του εργασία "Κώστας Σκαρβέλης: καταγραφή και ανάλυση του έργου του" (Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Μουσικές Τέχνες, Θεσσαλονίκη, Ιούνιος 2017) αναλύοντας την ηχογράφηση: "Η ορχήστρα που παίζει στην ηχογράφηση είναι τετραμελής και αποτελείται από μια κιθάρα, μια αρμόνικα, μια μαντόλα (ή μπάντζο) και ποτηράκια στο ρόλο των κρουστών. Μουσικολογικά, το τονικό κέντρο του κομματιού είναι η νότα μι, ενώ ο μουσικός του δρόμος είναι ο δρόμος νιαβέντ. Η ρυθμική του αγωγή είναι μπαγιό (4/4) που ορισμένες φορές θυμίζει συρτό, ανάλογα με τα χτυπήματα του μπάσου στην κιθάρα.
Τα δύο μελωδικά όργανα του κομματιού είναι η αρμόνικα και η μαντόλα, τα οποία παίζουν ταυτοφωνία σε όλη τη διάρκεια της ηχογράφησης. Το κομμάτι αποτελείται συνολικά από τέσσερα διαφορετικά μέρη, το καθένα από τα οποία παίζονται δύο φορές. Το πρώτο μέρος ολοκληρώνεται στην επανάληψη του στο 5ο μέτρο. Η κίνηση της μελωδικής γραμμής είναι βηματική και περιλαμβάνει αξίες ογδόων. Το δεύτερο μέρος ξεκινάει στο 6ο μέτρο και τελειώνει στο 15ο μέτρο του κομματιού. Από το 16ο έως το 26ο μέτρο, ακολουθεί το 3ο μέρος της μελωδίας. Στο μέρος αυτό, η μελωδία πηγαίνει δύο φορές στη συγχορδία της λα μινόρε, με ξεκάθαρη χρωματική κίνηση από το φα# στο λα. Το συρτό ολοκληρώνεται με το τέταρτο μέρος, από το 27ο μέτρο μέχρι το τέλος. Η μελωδία πηγαίνει αρχικά στη φα# (σι ματζόρε) και στη συνέχεια καταλήγει στην τονική μι (μι μινόρε). Αφού ολοκληρωθούν όλα τα θέματα του κομματιού από δύο φορές, η αρμόνικα κάνει ένα έρρυθμο ταξίμι και το κομμάτι ολοκληρώνεται με την επανάληψη του πρώτου θέματος.
Στο μέρος της συνοδείας, το ρόλο αυτό έχει αποκλειστικά η κιθάρα. Ο τρόπος συνοδείας της κιθάρας είναι ισοκρατηματικός χρησιμοποιώντας μόνο τις τρεις χαμηλές νότες της κιθάρας. Τα μπάσα της κιθάρας (θέσεις), παίζονται πάντα στον πρώτο χτύπο του μέτρου και στη συνέχεια είτε στον 3ο είτε στον 4ο χτύπο σε δεύτερη αναστροφή. Η αρμονία που χρησιμοποιεί είναι αρκετά λιτή, πηγαίνοντας στις βασικές συγχορδίες της κλίμακας (μι μινόρε, σι ματζόρε, λα μινόρε). Χαρακτηριστικό στοιχείο είναι η δεύτερη αναστροφή που χρησιμοποιεί στη συγχορδία της σι ματζόρε (Β/f#), δημιουργώντας την αίσθηση του II/V/I.
Σημείωση: Η μελωδία αυτού του κομματιού συναντάται σε πολλές παραλλαγές στην παραδοσιακής μουσικής του ελλαδικού χώρου. Ένα τραγούδι που εμφανίζει τα ίδια μουσικά θέματα είναι το "Εσύ που σέρνεις το χορό", το οποίο ερμηνεύει ο Αντώνης Νταλγκάς, ηχογραφήθηκε το 1929, πέντε χρόνια δηλαδή πριν την ηχογράφηση του οργανικού κομματιού "Συρτό πολίτικο". Το συγκεκριμένο παράδειγμα αναφέρεται συν τοις άλλοις, διότι, πιθανότατα, στην ηχογράφηση παίζει κιθάρα ο Κώστας Σκαρβέλης".
Αναφέρει ο Γιάννης Παπαγεωργίου στη διπλωματική του εργασία "Κώστας Σκαρβέλης: καταγραφή και ανάλυση του έργου του" (Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Μουσικές Τέχνες, Θεσσαλονίκη, Ιούνιος 2017) αναλύοντας την ηχογράφηση: "Η ορχήστρα που παίζει στην ηχογράφηση είναι τετραμελής και αποτελείται από μια κιθάρα, μια αρμόνικα, μια μαντόλα (ή μπάντζο) και ποτηράκια στο ρόλο των κρουστών. Μουσικολογικά, το τονικό κέντρο του κομματιού είναι η νότα μι, ενώ ο μουσικός του δρόμος είναι ο δρόμος νιαβέντ. Η ρυθμική του αγωγή είναι μπαγιό (4/4) που ορισμένες φορές θυμίζει συρτό, ανάλογα με τα χτυπήματα του μπάσου στην κιθάρα.
Τα δύο μελωδικά όργανα του κομματιού είναι η αρμόνικα και η μαντόλα, τα οποία παίζουν ταυτοφωνία σε όλη τη διάρκεια της ηχογράφησης. Το κομμάτι αποτελείται συνολικά από τέσσερα διαφορετικά μέρη, το καθένα από τα οποία παίζονται δύο φορές. Το πρώτο μέρος ολοκληρώνεται στην επανάληψη του στο 5ο μέτρο. Η κίνηση της μελωδικής γραμμής είναι βηματική και περιλαμβάνει αξίες ογδόων. Το δεύτερο μέρος ξεκινάει στο 6ο μέτρο και τελειώνει στο 15ο μέτρο του κομματιού. Από το 16ο έως το 26ο μέτρο, ακολουθεί το 3ο μέρος της μελωδίας. Στο μέρος αυτό, η μελωδία πηγαίνει δύο φορές στη συγχορδία της λα μινόρε, με ξεκάθαρη χρωματική κίνηση από το φα# στο λα. Το συρτό ολοκληρώνεται με το τέταρτο μέρος, από το 27ο μέτρο μέχρι το τέλος. Η μελωδία πηγαίνει αρχικά στη φα# (σι ματζόρε) και στη συνέχεια καταλήγει στην τονική μι (μι μινόρε). Αφού ολοκληρωθούν όλα τα θέματα του κομματιού από δύο φορές, η αρμόνικα κάνει ένα έρρυθμο ταξίμι και το κομμάτι ολοκληρώνεται με την επανάληψη του πρώτου θέματος.
Στο μέρος της συνοδείας, το ρόλο αυτό έχει αποκλειστικά η κιθάρα. Ο τρόπος συνοδείας της κιθάρας είναι ισοκρατηματικός χρησιμοποιώντας μόνο τις τρεις χαμηλές νότες της κιθάρας. Τα μπάσα της κιθάρας (θέσεις), παίζονται πάντα στον πρώτο χτύπο του μέτρου και στη συνέχεια είτε στον 3ο είτε στον 4ο χτύπο σε δεύτερη αναστροφή. Η αρμονία που χρησιμοποιεί είναι αρκετά λιτή, πηγαίνοντας στις βασικές συγχορδίες της κλίμακας (μι μινόρε, σι ματζόρε, λα μινόρε). Χαρακτηριστικό στοιχείο είναι η δεύτερη αναστροφή που χρησιμοποιεί στη συγχορδία της σι ματζόρε (Β/f#), δημιουργώντας την αίσθηση του II/V/I.
Σημείωση: Η μελωδία αυτού του κομματιού συναντάται σε πολλές παραλλαγές στην παραδοσιακής μουσικής του ελλαδικού χώρου. Ένα τραγούδι που εμφανίζει τα ίδια μουσικά θέματα είναι το "Εσύ που σέρνεις το χορό", το οποίο ερμηνεύει ο Αντώνης Νταλγκάς, ηχογραφήθηκε το 1929, πέντε χρόνια δηλαδή πριν την ηχογράφηση του οργανικού κομματιού "Συρτό πολίτικο". Το συγκεκριμένο παράδειγμα αναφέρεται συν τοις άλλοις, διότι, πιθανότατα, στην ηχογράφηση παίζει κιθάρα ο Κώστας Σκαρβέλης".
© 2019 ΑΡΧΕΙΟ ΚΟΥΝΑΔΗ
