Μεταξύ του διάσημου Canzone Napoletana, του ναπολιτάνικου τραγουδιού, και του ελληνικού αστικού λαϊκού του 19ου και του 20ού αιώνα αναπτύχθηκε μια ιδιαίτερη σχέση, η οποία αποτυπώνεται στη δισκογραφία. Στις περιπτώσεις αυτές οι Έλληνες μουσικοί οικειοποιήθηκαν παλαιότερα ναπολιτάνικα τραγούδια κατά τρόπο διττό: αφορά αφενός τον στίχο ο οποίος πλέον είναι ελληνικός, αλλά και, αφετέρου, και τις πρακτικές εκτέλεσης: διαφορετικό οργανολόγιο, διαφορετικό τραγουδιστικό ύφος, συχνά διαφοροποιήσεις στις μελωδικές και ρυθμικές φόρμες, και στις αρμονίες. Οι Έλληνες μουσικοί προσαρμόζουν αυτό που ακούν στη δική τους συνθήκη, με βάση τις δικές τους δυνατότητες. Μία τέτοια περίπτωση αποτελεί η ηχογράφηση "Τραγούδα θάλασσα".
Πρόκειται για διασκευή με ελληνικούς στίχους του ναπολιτάνικου τραγουδιού "'O mare canta" σε μουσική του Gaetano Lama και στίχους του Bovio Libero.
H παρτιτούρα του τραγουδιού περιλαμβάνεται στην έκδοση "Piedigrotta 1919" που κυκλοφόρησε στη Νάπολη τον Αύγουστο του 1919 από τις εκδόσεις "La canzonetta" (τ. 8, 31 Αυγούστου 1919) του F. Feola και από τον ίδιο εκδοτικό οίκο το 1919 ως ξεχωριστή παρτιτούρα.
Το “Piedigrotta”, το οποίο διαβάζουμε στον τίτλο της έκδοσης, αφορά σε μία από τις πιο διάσημες και παλαιότερες θρησκευτικές γιορτές που πραγματοποιούνταν στη Νάπολη. Κατά την διάρκεια της γιορτής ένας μουσικός διαγωνισμός λάμβανε χώρα, ο οποίος κατά τον 19ο αιώνα μετατράπηκε σε δυναμικό φεστιβάλ. Το εν λόγω φεστιβάλ πήρε τη μορφή εμπορικού μηχανισμού, ο οποίος έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην διαμόρφωση και προώθηση του ναπολιτάνικου τραγουδιού.
Το τραγούδι ηχογραφήθηκε αρκετές φορές στην ιταλική ιστορική δισκογραφία. Ενδεικτικά:
- Mario Pasqualillo, Νάπολη, 20 Σεπτεμβρίου 1919 (Phonotype 2147)
- Giuseppe Godono, Νέα Υόρκη, 1920 (Phonotype 2286 - 00936-X)
- Vittorio Somma, Νέα Υόρκη, 7 Μαρτίου 1921 (Victor B 24978-1 - Vi 72970)
- Pasquale Abete, Νέα Υόρκη, περίπου Απρίλιος 1921 (Okeh 7930-B - 9027)
- Michele Scialpi, Νέα Υόρκη, περίπου Ιούνιος 1921 (Columbia USA 87312 – E7249)
- Luisa Tetrazzini, Λονδίνο, 13 Σεπτεμβρίου 1922 (HMV Bb 1824).
Σύμφωνα με τα ως τώρα συλλεχθέντα στοιχεία, η παρούσα ηχογράφηση αποτελεί τη μοναδική καταγραφή του τραγουδιού στην ελληνικού ενδιαφέροντος ιστορική δισκογραφία.
Στην ετικέτα του δίσκου αναγράφεται "Chanson Napolitaine" και «Σερενέτα».
Έρευνα και κείμενο: Λεονάρδος Κουνάδης και Νίκος Ορδουλίδης
Μεταξύ του διάσημου Canzone Napoletana, του ναπολιτάνικου τραγουδιού, και του ελληνικού αστικού λαϊκού του 19ου και του 20ού αιώνα αναπτύχθηκε μια ιδιαίτερη σχέση, η οποία αποτυπώνεται στη δισκογραφία. Στις περιπτώσεις αυτές οι Έλληνες μουσικοί οικειοποιήθηκαν παλαιότερα ναπολιτάνικα τραγούδια κατά τρόπο διττό: αφορά αφενός τον στίχο ο οποίος πλέον είναι ελληνικός, αλλά και, αφετέρου, και τις πρακτικές εκτέλεσης: διαφορετικό οργανολόγιο, διαφορετικό τραγουδιστικό ύφος, συχνά διαφοροποιήσεις στις μελωδικές και ρυθμικές φόρμες, και στις αρμονίες. Οι Έλληνες μουσικοί προσαρμόζουν αυτό που ακούν στη δική τους συνθήκη, με βάση τις δικές τους δυνατότητες. Μία τέτοια περίπτωση αποτελεί η ηχογράφηση "Τραγούδα θάλασσα".
Πρόκειται για διασκευή με ελληνικούς στίχους του ναπολιτάνικου τραγουδιού "'O mare canta" σε μουσική του Gaetano Lama και στίχους του Bovio Libero.
H παρτιτούρα του τραγουδιού περιλαμβάνεται στην έκδοση "Piedigrotta 1919" που κυκλοφόρησε στη Νάπολη τον Αύγουστο του 1919 από τις εκδόσεις "La canzonetta" (τ. 8, 31 Αυγούστου 1919) του F. Feola και από τον ίδιο εκδοτικό οίκο το 1919 ως ξεχωριστή παρτιτούρα.
Το “Piedigrotta”, το οποίο διαβάζουμε στον τίτλο της έκδοσης, αφορά σε μία από τις πιο διάσημες και παλαιότερες θρησκευτικές γιορτές που πραγματοποιούνταν στη Νάπολη. Κατά την διάρκεια της γιορτής ένας μουσικός διαγωνισμός λάμβανε χώρα, ο οποίος κατά τον 19ο αιώνα μετατράπηκε σε δυναμικό φεστιβάλ. Το εν λόγω φεστιβάλ πήρε τη μορφή εμπορικού μηχανισμού, ο οποίος έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην διαμόρφωση και προώθηση του ναπολιτάνικου τραγουδιού.
Το τραγούδι ηχογραφήθηκε αρκετές φορές στην ιταλική ιστορική δισκογραφία. Ενδεικτικά:
- Mario Pasqualillo, Νάπολη, 20 Σεπτεμβρίου 1919 (Phonotype 2147)
- Giuseppe Godono, Νέα Υόρκη, 1920 (Phonotype 2286 - 00936-X)
- Vittorio Somma, Νέα Υόρκη, 7 Μαρτίου 1921 (Victor B 24978-1 - Vi 72970)
- Pasquale Abete, Νέα Υόρκη, περίπου Απρίλιος 1921 (Okeh 7930-B - 9027)
- Michele Scialpi, Νέα Υόρκη, περίπου Ιούνιος 1921 (Columbia USA 87312 – E7249)
- Luisa Tetrazzini, Λονδίνο, 13 Σεπτεμβρίου 1922 (HMV Bb 1824).
Σύμφωνα με τα ως τώρα συλλεχθέντα στοιχεία, η παρούσα ηχογράφηση αποτελεί τη μοναδική καταγραφή του τραγουδιού στην ελληνικού ενδιαφέροντος ιστορική δισκογραφία.
Στην ετικέτα του δίσκου αναγράφεται "Chanson Napolitaine" και «Σερενέτα».
Έρευνα και κείμενο: Λεονάρδος Κουνάδης και Νίκος Ορδουλίδης
© 2019 ΑΡΧΕΙΟ ΚΟΥΝΑΔΗ