Καραβίας Β. Ορφέας
Ο Ορφέας Β. Καραβίας (βλ. Νίκος Λαΐδης [Πωλ Νορ] «"Αυτή είν’ η ζωή", Ένα σημείωμα για τον συγγραφέα από ένα που τον ξέρει καλά», εφ. "Εθνικός Κήρυξ", 15.3.1931, σελ. 8) γεννήθηκε στην Ιθάκη. Σύμφωνα με επιστολή που απέστειλε από τη Ρουμανία στις 3.12.1912, σε ηλικία 16 ετών κατά δήλωσή του, προς τον Ελευθέριο Βενιζέλο, εκθειάζοντας τον ίδιο και το έργο του, συνάγεται ότι γεννήθηκε το 1896, ενώ στην αίτηση πολιτογράφησης που κατέθεσε στη 2.5.1950 για την απόκτηση αμερικανικής υπηκοότητας αναγράφεται ως ημερομηνία γέννησης 1.11.1899.
Σπούδασε Ιατρική (εφ. "Εθνικός Κήρυξ" ό.π.) στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας, με ειδικότητα στη δερματολογία – αφροδισιολογία (βλ. εφ. «Το Ελληνικόν Θέατρον» 15.2.1928, σελ. 4). Αγαπημένος μαθητής του βιολόγου Ρήγα Νικολαΐδη και συνεργάτης του επιμελητή και ερευνητή Κοτσαύτη, άσκησε το επάγγελμα του ιατρού στην Αθήνα για πολύ καιρό, χωρίς, όπως αναφέρει ο Νίκος Λαΐδης (εφ. "Εθνικός Κήρυξ" ό.π.), να παίρνει χρήματα από τους πελάτες του, οι οποίοι ήταν κυρίως διανοούμενοι, λογογράφοι, οι άνθρωποι του θεάτρου, καλλιτέχνες κλπ.
Παράλληλα επιδίδονταν στην τέχνη της συγγραφής, υπογράφοντας κυρίως θεατρικά έργα και λιμπρέτα για οπερέτες και επιθεωρήσεις, ενώ συνδέεται με ένα κύκλο πνευματικών και καλλιτεχνικών προσωπικοτήτων της εποχής του, μια παρέα μέλη της οποίας ήταν ο ποιητής Πορφύρας, ο γλωσσολόγος Φιλήντας, ο διηγηματογράφος Βουτυράς, ο γλύπτης Φώσκολος, οι ζωγράφοι Γερμενής, Γεραλής, Χριστοφής, οι θεατρικοί συγγραφείς Βώττης, Γιαννουκάκης, Χορν, ο Χατζηαποστόλου κ.ά.
Το πρώτο θεατρικό έργο που φαίνεται να υπογράφει είναι το κείμενο της επιθεώρησης "Μην τα ρωτάς", η οποία παρουσιάστηκε στη Βραΐλα της Ρουμανίας το 1915 (και Αθήνα 1916, θέατρο "Παγκόσμιον", θίασος Βασιλάκη). Ακολούθησαν το "Αναποδογύρισμα του 1917" και το "Σικ-σικ" που ανέβηκε από το θίασο Λάμπρου - Νέζερ στο θέατρο "Αλυσσίδα" τον Μάιο του 1917.
Υπέγραψε ή συνυπέγραψε επίσης τα κείμενα των επιθεωρήσεων Εξ αμάξης (1920), Ε! κι ύστερα (1921), Η Αθήνα που γλεντά, Καρνάβαλος (1923), Φαραώ στην Αθήνα (1924), Ενσταντανέ (1926), Γκραν πρι, Φουτουρισμός (1933), Αποκρηάτικο γλέντι, κ.ά., το λιμπρέτο για τις οπερέτες Μποέμικη αγάπη, Φάτε μάτια ψάρια (1926), Παλιά και νέα χρόνια (1927), Ο μαχαραγιάς (1932), Πειραταί (1935), Αλυσσίστα κ.ά.,
Τη δεκαετία του 1920 συνεργάζεται με αθηναϊκά περιοδικά όπως η "Ελληνική Τέχνη", "Τα παρασκήνια" δημοσιεύοντας άρθρα και ποιήματα είτε με το όνομά του είτε με το ψευδώνυμο Οκαρ.
Στα τέλη της δεκαετίας του 1920 αποφασίζει να ναυτολογηθεί και εργάζεται ως γιατρός στο εμπορικό ναυτικό (εφ. "Εθνικός Κήρυξ" ό.π.).
Το 1930 αναλαμβάνει, στη Νέα Υόρκη, την καλλιτεχνική διεύθυνση του μουσικοδραματικού θιάσου "Ελληνικόν Θέατρον" από τον οποίο θα παρουσιαστούν, σε μουσική Δ. Ζάττα ο οποίος είχε τη μουσική διεύθυνση του θιάσου, οι οπερέτες του "Ο πόνος της μάννας", "Η ξελογιάστρα", Για την αγάπη της", οι επιθεωρήσεις "Τα εξ αμάξης", "Το αθηναϊκό καρναβάλι" (διασκευή), "Τα κουμπιά της Αλέξαινας" (σε συνεργασία με τον Ν. Λαΐδη), και ακόμα "Η αποκεφάλισις του αγίου Ιωάννου" "Κουβέντα να γίνεται" κλπ.
Υπέγραψε επίσης το σενάριο των κινηματογραφικών ταινιών "Η γροθιά του σακάτη" (1930), "Αυτή είναι η ζωή" (1931), όπου και στις δύο συμμετείχε ως ηθοποιός, και μαζί με τον Τέτο Δημητριάδη τους στίχους των τραγουδιών στην ταινία "Μια πρόβα στα γρήγορα".
Στο άρθρο του Φίλιππου Φιλίππου "Ο Γιάννης Μαρής, η εποχή του και η αστυνομική λογοτεχνία αναφέρεται: «Άλλος Έλληνας που έγραψε αστυνομικά αναγνώσματα ήταν ο αμερικανοτραφής Ορφέας Καραβίας, ο οποίος έγραψε στο Εβδομάς το 1932 μια σειρά διηγήματα πότε ως "Ορφ.Β.Καρ." και πότε ως "Φέλιξ Καρ" με χώρο δράσης τη Νέα Υόρκη. Αργότερα, έγραψε τις περιπέτειες του αθέατου, αλλά πανταχού παρόντος, ντετέκτιβ Μάρτιν Μπεγκ. Στο Μυστήριον το 1935 δημοσιεύτηκε το πρώτο σχετικό μυθιστόρημα που είχε τίτλο Ο άνθρωπος με το ξύλινο χέρι. Ο Καραβίας ήθελε να περάσει σαν αγγλόφωνος συγγραφέας και τοποθέτησε τη δράση του ήρωά του στην Αμερική».
Αναφέρει σχετικά η Άννα Κοντοπίδου στη διπλωματική της εργασία "Πτυχές του αστυνομικού μυθιστορήματος στην Ελλάδα το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα" (Φιλοσοφική Σχολή ΑΠΘ, Αθήνα 2009, σελ. 60-61): "Ο δημοσιογράφος Ορφέας Καραβίας επέλεξε τη συγγραφή παρά τις σπουδές του στην ιατρική επιστήμη. Ο ίδιος επέλεξε να γράφει αστυνομικές ιστορίες με το ψευδώνυμο Φέλιξ Καρ στα περιοδικά Μυστήριο, Μάσκα και Ρομάντζο, δημιουργώντας τον ήρωα Μάρτιν Μπεγκ και τον επιθεωρητή Ντέιβις. Η συγγραφική του δράση ξεκινά το 1935 με το Ο άνθρωπος με το ξύλινο χέρι, Ο χάρος θερίζει και το 1936 με το Ξεσκίζοντας ανθρώπινες σάρκες, στο περιοδικό Μυστήριο της α ́ περιόδου και συνεχίζει το 1943 με το Μια γραμμή από αίμα στο περιοδικό Άσσος, Νο. 16 και το 1944 με το Μια πιστολιά τα μεσάνυχτα στο περιοδικό Αράχνη, Νο. 30. Το 1946 επίσης δημοσιεύεται στο περιοδικό Μάσκα που διανύει πλέον τη δεύτερη περίοδό του το Ο δρόμος του σιωπηλού θανάτου, το 1947 το Απόψε τα μεσάνυχτα και το Ξύπνησε το κτήνος, ενώ το 1948 το κείμενο Ο σατανός ενσαρκωμένος, όλα στο περιοδικό Μάσκα".
Όπως σημειώνει η Αγλαΐα Μητροπούλου (βλ. Ελληνικός Κινηματογράφος, Παπαζήση, Β' έκδοση, Αθήνα 2006, σελ 422-423), το 1945 οι Ορφέας Καραβίας, Γιώργος Κριάδης και Κώστας Ανδρίτσος ίδρυσαν στην Αθήνα την Ακαδημία Κινηματογραφικών Σπουδών, από την οποία αποφοίτησαν οι σκηνοθέτες Βασίλης Γεωργιάδης, Γρηγόρης Γρηγορίου, Φίλιππος Φυλαχτός κ.ά.
Στις 13.11.1949 θα παρουσιαστεί στο Palm Garden της Νέας Υόρκης από τον θίασο του Ν. Ζαπνουκαγιά η οπερέτα του "Η νύμφη της Κούλουρης" σε μουσική Δημοσθένη Ζάττα.
Θα αναλάβει την καλλιτεχνική επιμέλεια, πιθανώς και τη συγγραφή κειμένων, στην τιμητική παράσταση του Πέτρου Κυριακού με την επιθεώρηση "Ελλάς-Αμερική", η οποία παρουσιάστηκε στο "Carnegy Hall" της Νέας Υόρκης την Κυριακή 2 Απριλίου 1950.
© 2019 ΑΡΧΕΙΟ ΚΟΥΝΑΔΗ