Πώς μπορεί

PDF cannot be displayed, please update.

Από την αρχαιότητα, η μουσική καταγραφή αποτέλεσε τον καθαυτό τρόπο οπτικής αναπαράστασης του ηχητικού φαινομένου, άλλοτε με λεπτομέρεια και άλλοτε υπό την μορφή οδηγού. Διαχρονικά, η οπτική αποτύπωση της μουσικής υπήρξε ο μοναδικός τρόπος για την αποθήκευση και την διατήρησή της στο χρόνο, αλλά και το αποκλειστικό μέσο για την αναπαραγωγή της. Σε κάθε περίπτωση, η οπτική μεταφορά θα πρέπει να λογιστεί ως επικουρικό εργαλείο, καθώς η προφορική διάδοση και η αποθήκευση στην μνήμη των καλλιτεχνών αποτέλεσαν τις πλέον διαχρονικές τεχνικές για την διάχυση της μουσικής μέσα στον χρόνο και τον χώρο. Κατά την επονομαζόμενη σήμερα «κλασική» μουσική περίοδο της Ευρώπης, με τα ισχυρότατα κέντρα παραγωγής της, όπως οι σημερινές Αυστρία, Γερμανία, Γαλλία και Ιταλία, και ειδικά στην πορεία της προς τον Ρομαντισμό, η μουσική καταγραφή, η παρτιτούρα, λογίστηκε από ορισμένους συνθέτες ως η καθαυτή ενσάρκωση του έργου τους.

Όπως είναι λογικό, στον νεωτερικό καπιταλιστικό κόσμο, η μουσική καταγραφή, ως το βασικό εργαλείο υποστασιοποίησης της μουσικής, ενέταξε υπό την σκέπη της και ρεπερτόρια τα οποία δεν συνδέθηκαν, δεν διαδόθηκαν και δεν λειτούργησαν με βάση την καταγραφή τους. Αυτό πρόσφερε στα κέντρα πώλησης μουσικών προϊόντων ένα πρόσθετο εργαλείο για την επέκταση του δικτύου δράσης τους: οι μη-λόγιες μουσικές απέκτησαν έναν πρόσφορο τρόπο διακίνησής τους, ενισχύοντας την δημοφιλία τους, ακόμη και σε τόπους πολύ μακρινούς από αυτούς της αρχικής τους δημιουργίας. Στα τέλη του 19ου αιώνα, όμως, το φαινόμενο της ηχογράφησης και αναπαραγωγής του ήχου ήρθε να αναδιατάξει τις σχέσεις, και να αποδιοργανώσει το status quo των εκδοτικών οίκων, διεκδικώντας κομμάτι της αγοράς, προσφέροντας ένα προϊόν εξαιρετικά πιο ολοκληρωμένο και άμεσο. Οι εκδοτικοί οίκοι προσπάθησαν μεν να αντιδράσουν με νομικά μέτρα, κατέστην όμως αδύνατη η ανακοπή της δυναμικής του νέου φαινομένου: η επικράτηση της εμπορικής δισκογραφίας είναι πλέον γεγονός, στο μεγαλύτερο κομμάτι του 20ού αιώνα.

Όσον αφορά τις μη-λόγιες μουσικές, οι εμπορικές έντυπες παρτιτούρες αποτελούν εκδόσεις των μουσικών κειμένων τραγουδιών ή ορχηστρικών κομματιών (για την εκδοτική δραστηριότητα στην Ελλάδα βλ. Lerch-Kalavrytinos, 2003: 4-5). Για τις ανάγκες των παρτιτουρών τα τραγούδια διασκευάζονταν κυρίως (αλλά όχι μόνο) για πιάνο ή για πιάνο και φωνή, σε γενικές γραμμές χωρίς σύνθετα εκτελεστικά ζητούμενα. Οι πολυοργανικές ή οι τεχνικά απαιτητικές ενορχηστρώσεις αποφεύγονταν συστηματικά. Κάτω από τις νότες της μελωδικής ανάπτυξης των τραγουδιστικών μερών τυπώνονταν οι στίχοι και, ενίοτε, και μεταφράσεις τους σε άλλες γλώσσες. Ως επί το πλείστον, οι παρτιτούρες είναι δίφυλλες ή τετράφυλλες και συνοδεύονται από το φιλοτεχνημένο με σχετική θεματολογία εξώφυλλο και το οπισθόφυλλο.

Η εν λόγω τετρασέλιδη παρτιτούρα περιέχει τα τραγούδια «Πώς μπορεί» (σελ. 2-3) και «Χώμα θα γίνω να με πατήσεις» (οπισθόφυλλο) σε μουσική του Μιχάλη Σουγιούλ και στίχους των Γιώργου Ασημακόπουλου - Βασίλη Σπυρόπουλου - Παναγιώτη Παπαδούκα.

Στο μονόχρωμο εξώφυλλο αναγράφονται οι τίτλοι των τραγουδιών, οι δημιουργοί, ο εκδότης. Φέρει επίσης στρογγυλή σφραγίδα «Διατίθεται δωρεάν». Στη δεύτερη σελίδα φέρει έντυπη υπογραφή του Μιχάλη Σουγιούλ και σφραγίδα του συλλέκτη «Συλλογή Φώτη Σαρρή». Στο ασπρόμαυρο οπισθόφυλλο περιλαμβάνεται το μουσικό κείμενο του τραγουδιού «Χώμα θα γίνω να με πατήσεις». Στο τέλος του μουσικού κειμένου των δύο τραγουδιών (τρίτη και τέταρτη σελίδα) αναγράφεται «Μίχως Μίνως τηλ. 54059». 

Το μουσικό κείμενο του τραγουδιού «Πώς μπορεί» περιλαμβάνεται σε παρτιτούρα με σύστημα τριών πενταγράμμων (δύο για το πιάνο και ένα για τη φωνή) και συνοδεύεται από τους στίχους.

Έρευνα και κείμενο: Λεονάρδος Κουνάδης και Νίκος Ορδουλίδης

Δημιουργός (Συνθέτης):
Στιχουργός:
Ασημακόπουλος Γιώργος - Σπυρόπουλος Βασίλης - Παπαδούκας Παναγιώτης
Χρονολογία έκδοσης:
1950
Τόπος έκδοσης:
Αθήνα
Γλώσσα/ες:
Ελληνικά
Εκδότης:
Εκδόσεις Ανδρεάδη-Νάκα, Χαριλάου Τρικούπη 2Ε, Αθήνα
Κωδικός έκδοσης:
Α. 219 Ν.
Πρωτότυπα δικαιώματα:
Ανδρεάδης-Νάκας, Αθήνα
Φυσική περιγραφή:
Χαρτί, 33,7 x 25 εκ., 4 σελίδες, καλή κατάσταση
Προέλευση:
Συλλογή Φώτη Σαρρή
Αναγνωριστικό:
202409191128_1
Άδεια χρήσης:
cc
Παραπομπή:
Αρχείο Κουνάδη, "Πώς μπορεί", 2019, https://vmrebetiko.gr/item?id=11441
Στίχοι:
Απ' την αγάπη μας, γλυκιά μου κυρία
έχω αναμνήσεις καλές και κακές
μα έχω ακόμα μιαν απορία
από τις πιο λογικές

Πώς μπορεί καρδιά τόσο σκληρή
να κρύβουν δυο ματάκια με τόσ' αγνές ματιές
Πώς μπορεί, η σκέψη μου απορεί
τέτοια γλυκά χειλάκια να λεν τόσες ψευτιές

Πώς μπορεί, για πες μου πώς μπορεί
να ζει μέσα στο ψέμμα μια τέτοια ομορφιά
Πώς μπορεί καρδιά τόσο σκληρή
με τόσ' αθώο βλέμμα να ζούνε συντροφιά

PDF cannot be displayed, please update.

Από την αρχαιότητα, η μουσική καταγραφή αποτέλεσε τον καθαυτό τρόπο οπτικής αναπαράστασης του ηχητικού φαινομένου, άλλοτε με λεπτομέρεια και άλλοτε υπό την μορφή οδηγού. Διαχρονικά, η οπτική αποτύπωση της μουσικής υπήρξε ο μοναδικός τρόπος για την αποθήκευση και την διατήρησή της στο χρόνο, αλλά και το αποκλειστικό μέσο για την αναπαραγωγή της. Σε κάθε περίπτωση, η οπτική μεταφορά θα πρέπει να λογιστεί ως επικουρικό εργαλείο, καθώς η προφορική διάδοση και η αποθήκευση στην μνήμη των καλλιτεχνών αποτέλεσαν τις πλέον διαχρονικές τεχνικές για την διάχυση της μουσικής μέσα στον χρόνο και τον χώρο. Κατά την επονομαζόμενη σήμερα «κλασική» μουσική περίοδο της Ευρώπης, με τα ισχυρότατα κέντρα παραγωγής της, όπως οι σημερινές Αυστρία, Γερμανία, Γαλλία και Ιταλία, και ειδικά στην πορεία της προς τον Ρομαντισμό, η μουσική καταγραφή, η παρτιτούρα, λογίστηκε από ορισμένους συνθέτες ως η καθαυτή ενσάρκωση του έργου τους.

Όπως είναι λογικό, στον νεωτερικό καπιταλιστικό κόσμο, η μουσική καταγραφή, ως το βασικό εργαλείο υποστασιοποίησης της μουσικής, ενέταξε υπό την σκέπη της και ρεπερτόρια τα οποία δεν συνδέθηκαν, δεν διαδόθηκαν και δεν λειτούργησαν με βάση την καταγραφή τους. Αυτό πρόσφερε στα κέντρα πώλησης μουσικών προϊόντων ένα πρόσθετο εργαλείο για την επέκταση του δικτύου δράσης τους: οι μη-λόγιες μουσικές απέκτησαν έναν πρόσφορο τρόπο διακίνησής τους, ενισχύοντας την δημοφιλία τους, ακόμη και σε τόπους πολύ μακρινούς από αυτούς της αρχικής τους δημιουργίας. Στα τέλη του 19ου αιώνα, όμως, το φαινόμενο της ηχογράφησης και αναπαραγωγής του ήχου ήρθε να αναδιατάξει τις σχέσεις, και να αποδιοργανώσει το status quo των εκδοτικών οίκων, διεκδικώντας κομμάτι της αγοράς, προσφέροντας ένα προϊόν εξαιρετικά πιο ολοκληρωμένο και άμεσο. Οι εκδοτικοί οίκοι προσπάθησαν μεν να αντιδράσουν με νομικά μέτρα, κατέστην όμως αδύνατη η ανακοπή της δυναμικής του νέου φαινομένου: η επικράτηση της εμπορικής δισκογραφίας είναι πλέον γεγονός, στο μεγαλύτερο κομμάτι του 20ού αιώνα.

Όσον αφορά τις μη-λόγιες μουσικές, οι εμπορικές έντυπες παρτιτούρες αποτελούν εκδόσεις των μουσικών κειμένων τραγουδιών ή ορχηστρικών κομματιών (για την εκδοτική δραστηριότητα στην Ελλάδα βλ. Lerch-Kalavrytinos, 2003: 4-5). Για τις ανάγκες των παρτιτουρών τα τραγούδια διασκευάζονταν κυρίως (αλλά όχι μόνο) για πιάνο ή για πιάνο και φωνή, σε γενικές γραμμές χωρίς σύνθετα εκτελεστικά ζητούμενα. Οι πολυοργανικές ή οι τεχνικά απαιτητικές ενορχηστρώσεις αποφεύγονταν συστηματικά. Κάτω από τις νότες της μελωδικής ανάπτυξης των τραγουδιστικών μερών τυπώνονταν οι στίχοι και, ενίοτε, και μεταφράσεις τους σε άλλες γλώσσες. Ως επί το πλείστον, οι παρτιτούρες είναι δίφυλλες ή τετράφυλλες και συνοδεύονται από το φιλοτεχνημένο με σχετική θεματολογία εξώφυλλο και το οπισθόφυλλο.

Η εν λόγω τετρασέλιδη παρτιτούρα περιέχει τα τραγούδια «Πώς μπορεί» (σελ. 2-3) και «Χώμα θα γίνω να με πατήσεις» (οπισθόφυλλο) σε μουσική του Μιχάλη Σουγιούλ και στίχους των Γιώργου Ασημακόπουλου - Βασίλη Σπυρόπουλου - Παναγιώτη Παπαδούκα.

Στο μονόχρωμο εξώφυλλο αναγράφονται οι τίτλοι των τραγουδιών, οι δημιουργοί, ο εκδότης. Φέρει επίσης στρογγυλή σφραγίδα «Διατίθεται δωρεάν». Στη δεύτερη σελίδα φέρει έντυπη υπογραφή του Μιχάλη Σουγιούλ και σφραγίδα του συλλέκτη «Συλλογή Φώτη Σαρρή». Στο ασπρόμαυρο οπισθόφυλλο περιλαμβάνεται το μουσικό κείμενο του τραγουδιού «Χώμα θα γίνω να με πατήσεις». Στο τέλος του μουσικού κειμένου των δύο τραγουδιών (τρίτη και τέταρτη σελίδα) αναγράφεται «Μίχως Μίνως τηλ. 54059». 

Το μουσικό κείμενο του τραγουδιού «Πώς μπορεί» περιλαμβάνεται σε παρτιτούρα με σύστημα τριών πενταγράμμων (δύο για το πιάνο και ένα για τη φωνή) και συνοδεύεται από τους στίχους.

Έρευνα και κείμενο: Λεονάρδος Κουνάδης και Νίκος Ορδουλίδης

Δημιουργός (Συνθέτης):
Στιχουργός:
Ασημακόπουλος Γιώργος - Σπυρόπουλος Βασίλης - Παπαδούκας Παναγιώτης
Χρονολογία έκδοσης:
1950
Τόπος έκδοσης:
Αθήνα
Γλώσσα/ες:
Ελληνικά
Εκδότης:
Εκδόσεις Ανδρεάδη-Νάκα, Χαριλάου Τρικούπη 2Ε, Αθήνα
Κωδικός έκδοσης:
Α. 219 Ν.
Πρωτότυπα δικαιώματα:
Ανδρεάδης-Νάκας, Αθήνα
Φυσική περιγραφή:
Χαρτί, 33,7 x 25 εκ., 4 σελίδες, καλή κατάσταση
Προέλευση:
Συλλογή Φώτη Σαρρή
Αναγνωριστικό:
202409191128_1
Άδεια χρήσης:
cc
Παραπομπή:
Αρχείο Κουνάδη, "Πώς μπορεί", 2019, https://vmrebetiko.gr/item?id=11441
Στίχοι:
Απ' την αγάπη μας, γλυκιά μου κυρία
έχω αναμνήσεις καλές και κακές
μα έχω ακόμα μιαν απορία
από τις πιο λογικές

Πώς μπορεί καρδιά τόσο σκληρή
να κρύβουν δυο ματάκια με τόσ' αγνές ματιές
Πώς μπορεί, η σκέψη μου απορεί
τέτοια γλυκά χειλάκια να λεν τόσες ψευτιές

Πώς μπορεί, για πες μου πώς μπορεί
να ζει μέσα στο ψέμμα μια τέτοια ομορφιά
Πώς μπορεί καρδιά τόσο σκληρή
με τόσ' αθώο βλέμμα να ζούνε συντροφιά

Σχετικά τεκμήρια

Δείτε επίσης